Herstel na ziekenhuisopname kan beter

Uit onderzoek van docent-onderzoeker Jesse Aarden van de Hogeschool van Amsterdam en Amsterdam UMC blijkt dat ongeveer 40 procent van de 70+ ouderen drie maanden na ontslag uit het ziekenhuis nog niet in staat is om volledig zelfstandig te functioneren. Voeding en beweging kunnen hierbij helpen.

Jaarlijks worden er in Nederland circa 300.000 ouderen acuut opgenomen in het ziekenhuis. “Voor kwetsbare ouderen is een ziekhuisopname soms net een duwtje in de verkeerde richting. Zij herstellen moeizaam en een deel van hen worstelt na thuiskomst met verschijnselen als verminderde spierkracht, depressie of ondervoeding. Hierdoor kunnen ze hun dagelijkse bezigheden, zoals koken of douchen, lastig oppakken. Met de juiste ondersteuning kunnen we deze ouderen zo lang mogelijk op een prettig manier zelfstandig laten wonen en leven”, stelt Aarden. De toenemende vergrijzing belast op deze wijze de  gezondheidszorg. Aarden volgde voor zijn onderzoek 400 ouderen van 70 jaar en ouder uit 6 verschillende ziekenhuizen. Deze ouderen waren thuis aan het herstellen na een plotselinge ziekenhuisopname vanwege bijvoorbeeld een val of een infectie. Bij de vele metingen die zijn uitgevoerd, werd Aarden ondersteund door een grote groep studenten van verschillende opleidingen, zoals gezondheidswetenschappen en fysiotherapie. Uit zijn onderzoek blijkt dat er diverse factoren van invloed zijn op functieverlies. Een ervan is de spierkracht en daarbij ook het aantal stappen dat de patiënt zet tijdens en na ziekenhuisopname. Maar ook andere factoren zoals voeding en depressie spelen een rol. Spierkracht en spiermassa nemen af tijdens en na ziekenhuisopname. “Bij ouderen gaat energie voor herstel primair naar de vitale organen en niet naar de spieren. Dit is nodig, maar heeft als vervelend gevolg dat de spieren achteruit gaan. Hierdoor duurt het herstel langer”, aldus Aarden. Hij concludeert dat het direct bieden van oefeningen op maat kan helpen om functieverlies te beperken. Mijns inziens is er ook meer aandacht voor volwaardige voeding nodig. Spieren hebben eiwitten nodig om zichzelf sterker te maken. Veel oefenen zonder de juiste voeding gaat dan averechts werken. Even voor de volledigheid: de Gezondheidsraad raadt aan om dagelijks tenminste 0,8 gram eiwit per kilogram lichaamsgewicht te gebruiken. Uit onderzoek is gebleken dat 15% van de thuiswonende ouderen deze aanbeveling niet haalt. Bij een te lage eiwitinname is er overigens ook een grotere kans op doorligwonden, een grotere kans op vallen, een verminderde kwaliteit van leven en ook een grotere kans op overlijden!! Er start binnenkort een samenwerkingsverband met de naam InterGAIN van onder andere huisartsen, diëtisten, wijkverpleegkundigen en fysiotherapeuten onder thuiswonende 65+ ouderen. Hierbij is het doel het bepalen en het optimaliseren van de aanpak van (het risico op) ondervoeding en spierverlies. Al eerder schreef ik ook over het veel voorkomende sarcopenie. Bij sarcopenie verliezen wij spierkracht en gaat onze spierfunctie achteruit. Dit gaat soms gepaard met overgewicht, maar kan ook juist bij ondergewicht ontstaan. Alles begint met de juiste voeding. Wat je niet eet, wordt immers ook niet in je lichaam ingebouwd. En je hebt naast eiwitten ook voldoende energie (kcal), vitamines en mineralen nodig om gezond en fit ouder te worden. Wil je meer weten? Neem dan eens contact met ons op!