25% van de vrouwen heeft bloedarmoede

Uit recent onderzoek van de Wageningen University & Research (WUR) blijkt dat een kwart van de Nederlandse vrouwen bloedarmoede heeft. Dit komt onder andere door te weinig ijzer in hun voeding. Wat zijn de gevolgen hiervan en wat kun je er zelf aan doen?

Allereerst is het opsporen van de bloedarmoede een probleem. Dit omdat deze vrouwen vaak geen symptomen ervaren omdat hun lichaam aan het ijzertekort gewend is geraakt. Vrouwen die vegetarisch eten en zwaar menstrueren zijn volgens voedingsonderzoeker Hans Verhoef (WUR) een risicogroep voor een ijzertekort. Naast een veranderd eetpatroon noemt Verhoef nog een risico: vrouwen menstrueren tegenwoordig vaker dan vroeger. Dit komt doordat vrouwen op vroegere leeftijd ongesteld worden en minder vaak zwanger zijn of borstvoeding geven. Hierdoor hebben zij in hun leven meer bloedverlies. Terwijl vrouwen in de oertijd 160 keer in hun leven ongesteld werden, maken vrouwen nu gemiddeld 450 menstruatiecycli door in hun leven. Het is bekend dat ijzertekort kan leiden tot bloedarmoede. Bij bloedarmoede is er een verminderde hoeveelheid zuurstof in het lichaam. Dit komt doordat ijzer nodig is om hemoglobine te bouwen. Hemoglobine kan zuurstof binden en brengt dit via het bloed naar de lichaamscellen. Bij te weinig ijzer lukt dit minder goed. De klachten die hierbij ontstaan zijn vermoeidheid, hartkloppingen, duizeligheid, kortademigheid, bleek zien, zweten, hoofdpijn, haaruitval en rusteloze benen. Bij zwangere vrouwen kan ijzertekort ernstige gevolgen hebben voor zowel de moeder als het ongeboren kind. Verhoef noemt in het onderzoek risico’s als een lager geboortegewicht, bloedarmoede bij pasgeborenen, verminderde ijzervoorraden en het vergroten van de kans op bloedarmoede op jonge leeftijd. Daarom pleit Verhoef voor systematische metingen van ijzertekorten bij vrouwen en dan vooral tijdens de zwangerschap. Ook is er meer bewustwording nodig rondom hoe zwaar vrouwen menstrueren. Een vrouw verliest dan gemiddeld 40 milliliter bloed in enkele dagen. Maar bij sommige vrouwen loopt dat op tot 100 of zelfs 200 milliliter bloed. Verhoef noemt als oplossing het gebruik van ijzerpillen en het verminderen van het aantal menstruaties door het overslaan van de stopweek bij het gebruik van anticonceptiepillen. Persoonlijk zou ik liever zien dat er meer kennis komt over de opname van ijzer uit onze voeding in het maagdarmkanaal. IJzer komt in ons voedsel in twee vormen voor: als haemijzer en als non-haemijzer. Haemijzer zit alleen in dierlijke producten zoals vlees, vis en gevogelte. Non-haemijzer zit vooral in plantaardige voedingsmiddelen, zoals volkorengranen, peulvruchten en noten. Van haemijzer wordt naar schatting vijfentwintig procent opgenomen. De opname hiervan is vrij stabiel (het maakt weinig uit wat u hierbij eet of drinkt). De opname van non-haemijzer varieert van één tot tien procent. Deze opname is afhankelijk van de zuurgraad in de darm en van andere aanwezige voedingsstoffen. Vitamine C bevordert de opname van non-haemijzer. Koffie en thee zorgen voor een verminderde opname van zowel haem als non-haem ijzer. Ook fytinezuur uit peulvruchten en granen remt de opname van non-haemijzer. Bij de bereiding van brood wordt fytinezuur onwerkzaam gemaakt. Bij gebruik van rauwe zemelen kan het fytinezuur de opname van ijzer echter wel sterk verminderen. Als laatste remt calcium de opname van zowel haem als non-haem ijzer. Calcium zit in melkproducten en kaas. Op de lange termijn is de remmende werking van calcium op de ijzeropname nauwelijks aan te tonen. Waarschijnlijk komt dat doordat je met een gevarieerd eetpatroon zowel stoffen binnenkrijgt die de ijzeropname bevorderen, als stoffen die deze remmen. Wil je meer weten? Neem dan contact met ons op!