Jodium is van levensbelang

Om de schildklier goed te laten werken, is het belangrijk dat we via ons voedsel genoeg jodium binnenkrijgen. Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) gaat nu onder zwangere vrouwen onderzoek doen of zij wel voldoende jodium binnen krijgen. Maar ook voor de rest van de bevolking is jodium van levensbelang.

Al langere tijd wordt algemeen bijgehouden hoeveel jodium wij binnen krijgen. Sinds 2006/2007 is de hoeveelheid jodium die mensen binnenkrijgen met een derde gedaald. Omdat jodium in Nederland weinig in de grond zit, zit het ook onvoldoende in de voedingsmiddelen die wij uit de grond eten. Jodium wordt daarom toegevoegd aan (bakkers)zout. Zout waar jodium in zit heet Jozo zout, maar niet iedereen koopt deze variant. Ook zit in zeezout vaak geen toegevoegd jodium. Daarbij is in 2008 de wetgeving met betrekking tot bakkerszout veranderd. Hierdoor wordt er aan brood zout toegevoegd dat minder jodium bevat dan voor 2008. Dit laatste is waarschijnlijk een van de grootste redenen dat mensen minder jodium binnenkrijgen. Volgens het RIVM vallen de gezondheidsrisico’s voor de gemiddelde bevolking mee. Maar voor de mensen die minder dan de aanbeveling binnen krijgen, is dat natuurlijk niet het geval. Daarbij hebben zwangere vrouwen ongeveer twee keer zoveel jodium nodig als vrouwen die niet zwanger zijn. Dit komt doordat het lichaam tijdens de zwangerschap meer schildklierhormoon aanmaakt. Onvoldoende jodiuminname tijdens de zwangerschap kan een risico vormen voor de groei en de ontwikkeling van de hersenen van het ongeboren kindje. Daarom heeft de Gezondheidsraad in 2021 de aanbeveling voor jodium tijdens de zwangerschap verhoogd van 150 mcg/dag naar 200 mcg/dag. Op dit moment is nog onvoldoende bekend of zwangere vrouwen voldoen aan deze nieuwe aanbeveling. Bij de zwangere vrouwen die ik op het spreekuur zie, is dit meestal niet zo. Het RIVM heeft onderzoekers van Radboudumc en Maastricht UMC+ de opdracht gegeven om de jodiumstatus bij zwangeren te bepalen. (Het RIVM is overigens nog op zoek naar deelnemers voor het onderzoek.) Jodium is nodig voor een goede schildklierwerking. Jodium is namelijk een onderdeel van ons schildklierhormoon. Dit hormoon regelt onze stofwisseling en energiehuishouding. Het is nodig voor groei, maar ook voor de ontwikkeling van het zenuwstelsel. Te weinig jodium heeft zo ook effect op bijvoorbeeld het leervermogen van kinderen. Of op jouw concentratie en geheugen. En bij kinderen ook op de lichamelijke en geestelijke groei. Jodium zelf zit ook in elke lichaamscel. Het beschermt de cel tegen schade. Jodium is dus heel belangrijk. We halen jodium uit onze voeding. Jodium zit behalve in brood ook in melk. Melk kan een belangrijke bron zijn van jodium voor de Nederlandse bevolking. De gemiddelde concentratie jodium in melk is 16 microgram/100 g melk. Er is een verloop in jodiumconcentratie gedurende het jaar. Aan het einde van de lente is het gehalte lager dan aan het einde van de winter. Dit heeft waarschijnlijk te maken met het verschil in voer in de periode dat de koeien buiten staan of op stal zijn. Andere jodium bronnen zijn vis, eieren en gejodeerd zout. In een snee brood zit gemiddeld 22 microgram jodium. In 100 gram vette vis zit gemiddeld 42 microgram jodium per 100 gram. In magere vis zit meer, namelijk gemiddeld 76 microgram jodium per 100 gram. In een ei zit 18 microgram jodium. In een theelepel van 2 gram gejodeerd zout zit 42 microgram jodium. In gewoon zout  en niet gejodeerd zeezout (de meeste soorten dus) zit maar 1 microgram jodium per theelepel. Even optellen dus om te kijken of je goed zit. Wil je meer weten? Of meedoen aan het onderzoek? Neem dan contact met ons op!